- Katılım
- 23 Eki 2020
- Mesajlar
- 1,797
Hareketli Ortalamalar (Moving Averages)
Hareketli veya yürüyen ortalamalar (moving average), teknik analizciler tarafından sık olarak kullanılırlar. Bu yöntemde, kapanış veya ağırlıklı ortalama gibi hisse senedini en iyi temsil eden fiyat kullanılır. Analizci isterse, en yüksek, en düşük veya en yüksek ile en düşük değerin ortalamasından da hareketli ortalama hesaplayabilir.
Hareketli ortalamalar, teknik analizci tarafından belirlenen süreye göre hesaplanır. Sürenin uzunluğu, alım-satım sinyalinin erken veya geç olmasını etkiler. Kısa süreli ortalamalar uzun süreliye göre daha duyarlıdır. Hareketli ortalamalarda genellikle 5 veya 20 günlük (1 hafta veya 1 aylık) süreler kullanılır. Aslında, süreyi borsa veya hisse senedine göre belirlemek en doğru yoldur.
Teknik analizciler, hareketli ortalamaları grafiklerde esas ele alınan fiyattan farklı bir şekilde gösterirler. Böylece tirelerden oluşan (dashed) ve sürekli olmamasına rağmen, yönü ve her günkü değeri kolayca anlaşılabilen hareketli ortalamaların, grafikteki fiyattan ayırt edilmesi sağlanmış olur.
Hareketli ortalamalar "basit", "ağırlıklı" ve "eksponansiyel" olarak hesaplanabilir. Basit ortalamalar belirlenen süre içindeki her değere eşit önem verirken, diğer iki yöntem günümüze en yakın değerlere daha fazla ağırlık verir. Basit ve ağırlıklı hareketli ortalamalarda, teknik analizci tarafından bir dönem (5 gün gibi) seçimi söz konusudur. Basit ve ağırlıklı ortalamalar, seçilen dönem içindeki her fiyattan hesaplanır. Eksponansiyel ortalamalarda ise teknik analizci tarafından herhangi bir dönem seçimi yoktur. Bunun sebebi eksponansiyel ortalamanın geçmişteki tüm değerleri dikkate almasıdır.
Hareketli ortalamaların üç çeşidini kısaca tanımladıktan sonra hesaplama yöntemlerini inceleyelim;
a) Basit hareketli ortalama, hisse senedinin son "x" günündeki değerlerinin (fiyatının) toplanıp, "x" sayısına bölünmesiyle elde edilir. İşlem, her gün yapıldığı ve hesaplamada her değere eşit önem verildiği için, bu yönteme "basit hareketli ortalama" adı verilmiştir.
b) Ağırlıklı hareketli ortalamalarda ise, seçilen dönem (x) içindeki en eski fiyat 1, sonraki 2, ..., en son fiyat ise "x" ile çarpılır ve toplanır. Bulunan rakam, (1+2+...+x)'e -- kısaca (x+1)(x)/(2)'ye -- bölünür. Bu hesaplama da her gün için yapılır.
c) Eksponansiyel hareketli ortalamada, (X) yani ele alınan gün sayısı kullanılarak 2/(X+1) formülüyle sabit bir katsayı hesaplanır. Bu katsayı, hesaplanacak eksponansiyel ortalamada her günkü fiyatın ağırlığı olacaktır. Katsayının 1'den farkı ise, hesaplamada bir önceki günün eksponansiyel hareketli ortalamasına verilen ağırlıktır.
Eksponansiyel hareketli ortalama yöntemi, aşağıda açıklandığı şekliyle daha kolay anlaşılabilir; Birinci günün eksponansiyel hareketli ortalaması o günkü fiyata eşittir. Formül olarak EHO1 = F1'dir. Diğer günler (g) içinse, EHOg = (K x Fg) + ((1-K) x EHOg-1) formülü ile bulunur. (K=2/(X+1); X=Eksponansiyel ortalamada dikkate alınan gün sayısı; Fg=Hisse senedinin "g" günündeki fiyatı)
Teknik analizciler, genellikle sinyalden tam olarak emin olmak için çeşitli yöntemlere başvururlar. Analizlerinde tek bir hareketli ortalama yerine, aynı fiyatı kullanıp biri uzun, diğeri ise daha kısa bir dönem için hesaplanan iki hareketli ortalamayla ilgilenen teknik analizciler de vardır. Bu uygulamada, kısa dönemli hareketli ortalamanın uzun dönemliyi keserek yukarı çıkması "al", aşağı düşmesi ise "sat" sinyalini verir. Bu yönteme İngilizce'de "the double cross over method"
Hareketli ortalamalar hangi yönteme göre hazırlanırsa hazırlansın, hesaplamada ele alınan dönem boyunca gerçekleşen fiyatların trendine göre "al/sat sinyali" verir. Bu dönem içinde, fiyatlarda artış veya azalış trendi söz konusu olduğunda "iyi" sonuç verir. Hareketli ortalamalar, fiyatlar dışında endeks ve çeşitli oranlara da uygulanabilir.
Teknik analizciler, fiyatların belirlenen dönem içinde sürekli alt ve üst sınırlar arasında değişmesi durumunda hareketli ortalama yöntemini kullanmazlar. Ayrıca alım/satım kararını sadece bu yönteme dayanarak vermezler. Bu sebepten hareketli ortalama yöntemi, alım/satım kararını onaylayıcı ve destekleyici bir işaret olarak algılanır.
Hareketli veya yürüyen ortalamalar (moving average), teknik analizciler tarafından sık olarak kullanılırlar. Bu yöntemde, kapanış veya ağırlıklı ortalama gibi hisse senedini en iyi temsil eden fiyat kullanılır. Analizci isterse, en yüksek, en düşük veya en yüksek ile en düşük değerin ortalamasından da hareketli ortalama hesaplayabilir.
Hareketli ortalamalar, teknik analizci tarafından belirlenen süreye göre hesaplanır. Sürenin uzunluğu, alım-satım sinyalinin erken veya geç olmasını etkiler. Kısa süreli ortalamalar uzun süreliye göre daha duyarlıdır. Hareketli ortalamalarda genellikle 5 veya 20 günlük (1 hafta veya 1 aylık) süreler kullanılır. Aslında, süreyi borsa veya hisse senedine göre belirlemek en doğru yoldur.
Teknik analizciler, hareketli ortalamaları grafiklerde esas ele alınan fiyattan farklı bir şekilde gösterirler. Böylece tirelerden oluşan (dashed) ve sürekli olmamasına rağmen, yönü ve her günkü değeri kolayca anlaşılabilen hareketli ortalamaların, grafikteki fiyattan ayırt edilmesi sağlanmış olur.
Hareketli ortalamalar "basit", "ağırlıklı" ve "eksponansiyel" olarak hesaplanabilir. Basit ortalamalar belirlenen süre içindeki her değere eşit önem verirken, diğer iki yöntem günümüze en yakın değerlere daha fazla ağırlık verir. Basit ve ağırlıklı hareketli ortalamalarda, teknik analizci tarafından bir dönem (5 gün gibi) seçimi söz konusudur. Basit ve ağırlıklı ortalamalar, seçilen dönem içindeki her fiyattan hesaplanır. Eksponansiyel ortalamalarda ise teknik analizci tarafından herhangi bir dönem seçimi yoktur. Bunun sebebi eksponansiyel ortalamanın geçmişteki tüm değerleri dikkate almasıdır.
Hareketli ortalamaların üç çeşidini kısaca tanımladıktan sonra hesaplama yöntemlerini inceleyelim;
a) Basit hareketli ortalama, hisse senedinin son "x" günündeki değerlerinin (fiyatının) toplanıp, "x" sayısına bölünmesiyle elde edilir. İşlem, her gün yapıldığı ve hesaplamada her değere eşit önem verildiği için, bu yönteme "basit hareketli ortalama" adı verilmiştir.
b) Ağırlıklı hareketli ortalamalarda ise, seçilen dönem (x) içindeki en eski fiyat 1, sonraki 2, ..., en son fiyat ise "x" ile çarpılır ve toplanır. Bulunan rakam, (1+2+...+x)'e -- kısaca (x+1)(x)/(2)'ye -- bölünür. Bu hesaplama da her gün için yapılır.
c) Eksponansiyel hareketli ortalamada, (X) yani ele alınan gün sayısı kullanılarak 2/(X+1) formülüyle sabit bir katsayı hesaplanır. Bu katsayı, hesaplanacak eksponansiyel ortalamada her günkü fiyatın ağırlığı olacaktır. Katsayının 1'den farkı ise, hesaplamada bir önceki günün eksponansiyel hareketli ortalamasına verilen ağırlıktır.
Eksponansiyel hareketli ortalama yöntemi, aşağıda açıklandığı şekliyle daha kolay anlaşılabilir; Birinci günün eksponansiyel hareketli ortalaması o günkü fiyata eşittir. Formül olarak EHO1 = F1'dir. Diğer günler (g) içinse, EHOg = (K x Fg) + ((1-K) x EHOg-1) formülü ile bulunur. (K=2/(X+1); X=Eksponansiyel ortalamada dikkate alınan gün sayısı; Fg=Hisse senedinin "g" günündeki fiyatı)
Teknik analizciler, genellikle sinyalden tam olarak emin olmak için çeşitli yöntemlere başvururlar. Analizlerinde tek bir hareketli ortalama yerine, aynı fiyatı kullanıp biri uzun, diğeri ise daha kısa bir dönem için hesaplanan iki hareketli ortalamayla ilgilenen teknik analizciler de vardır. Bu uygulamada, kısa dönemli hareketli ortalamanın uzun dönemliyi keserek yukarı çıkması "al", aşağı düşmesi ise "sat" sinyalini verir. Bu yönteme İngilizce'de "the double cross over method"
Hareketli ortalamalar hangi yönteme göre hazırlanırsa hazırlansın, hesaplamada ele alınan dönem boyunca gerçekleşen fiyatların trendine göre "al/sat sinyali" verir. Bu dönem içinde, fiyatlarda artış veya azalış trendi söz konusu olduğunda "iyi" sonuç verir. Hareketli ortalamalar, fiyatlar dışında endeks ve çeşitli oranlara da uygulanabilir.
Teknik analizciler, fiyatların belirlenen dönem içinde sürekli alt ve üst sınırlar arasında değişmesi durumunda hareketli ortalama yöntemini kullanmazlar. Ayrıca alım/satım kararını sadece bu yönteme dayanarak vermezler. Bu sebepten hareketli ortalama yöntemi, alım/satım kararını onaylayıcı ve destekleyici bir işaret olarak algılanır.
